DEGENERATIEVE MYELOPATHIE (DM)

Degeneratieve Myelopathie (DM) is een erfelijke verlammingsziekte en is al sinds de jaren zeventig bekend maar heeft in de laatste decennia van de vorige eeuw weinig bekendheid gekregen. Alle aandacht ging toen alleen uit naar HD en later ED ten onrechte zoals nu blijkt. Inmiddels is er een uitgebreid onderzoek gedaan naar deze ziekte en is er een DNA-test beschikbaar. DM is niet alleen een bekende ziekte binnen de populatie herdershonden, ook andere rassen zijn gevoelig voor DM. De laatste jaren wordt er vanuit de diverse rasverenigingen meer aandacht gegeven aan deze ziekte. Hoewel de ziekte steeds meer bekend is, wordt de diagnose nog steeds weinig gesteld door dierenartsen.

Wat is Degeneratieve Myelopathie
Degeneratieve Myelopathie is een progressieve neurologische aandoening van het ruggenmerg vergelijkbaar met MS/ALS bij mensen. De ziekte vangt meestal aan tussen de leeftijd van 6 en 10 jaar. Vanaf de eerste tekenen van de aandoening tot het einde is het verloop meestal tussen de 6 en 18 maanden. Het begint met coördinatieverlies in de achterste ledematen. De hond gaat waggelen, struikelen of slepen met de achterpoten. Dit vangt meestal aan in één poot om vervolgens over te slaan naar de tweede poot. Incontinentie komt ook veel voor. Uiteindelijk wordt de hersenschors aangetast. Ook het uitvallen van vitale functies kan het gevolg zijn. De zichtbare gevolgen zijn hartverscheurend om aan te zien, de hond heeft echter geen pijn.

De oorzaak
In het ruggenmerg lopen de zenuwbanen welke de spieren aansturen. Deze zenuwen liggen in bundels gegroepeerd in de zo genoemde witte stof. Deze witte stof wordt aangetast, de isolatie (myeline) van de zenuwen verdwijnt en de zenuwen sterven af waardoor de aansturing van de spieren steeds minder wordt. Uit recente onderzoeken naar MS/ALS (onder andere in Nederland) zijn aanwijzingen gevonden dat ook een mogelijke infectie van de zenuwen van invloed kan zijn of een combinatie van afsterven van de zenuwbaan en een infectie aan de zenuwen, zoals Jean-Martin Charcot, de ontdekker van MS in 1880 reeds vermoede. Er zijn mogelijk nieuwe omgevingsfactoren gevonden welke zouden kunnen bijdragen aan het krijgen van MS (DM).

Dit werd vermeld in de wetenschapsbijlage van de NRC van 24 juli 2010.
Door stom toeval heeft men bij het California Institute of Technology ontdekt dat, als de genetisch aanleg aanwezig is, het daadwerkelijk krijgen van MS/ALS (dus ook DM?) waarschijnlijk afhankelijk is van de samenstelling van de darmflora, met name door “gesegmenteerde filamenteuze bacteriën”. Deze bacteriën komen voor in de bodem, dus welke hond krijgt ze niet naar binnen? De bacteriën veroorzaken kleine ontstekingen waardoor er afweercellen ontstaan die op hun beurt ontstekingsprocessen veroorzaken in het centrale zenuwstelsel welke leiden tot MS/ALS(DM). Deze kennis zou in de verre toekomst misschien van nut kunnen zijn bij het vinden van een oplossing voor deze ziekte.

De diagnose
DM wordt vastgesteld door middel van eliminatie. Er kunnen meerdere oorzaken zijn voor de uiterlijke kentekenen van DM zoals onder andere lumbosacrale instabiliteit, hernia, tumor, cyste, infecties of hartaanval. Er kan een EMG, CT en/of MRI scan worden gemaakt. Geeft dit geen resultaat dan wordt de diagnose DM gesteld. Een eenvoudiger manier is de hond een week lang pijnstillers te geven. Indien er geen vermindering van de symptomen optreedt, dan is DM waarschijnlijk. De definitieve diagnose kan slechts worden gesteld door middel van een autopsie.

Hoe DM te behandelen
Er is geen behandeling die DM vertraagt of tot staan brengt. Wel kunnen we ervoor zorgen gladde ondergronden zoveel mogelijk te vermijden. Zorg voor vloerbedekking of tapijten, overal waar de hond komt. Dit geeft steun bij het lopen. Vermijd trappen, houten vloeren of plavuizen.

Voorzorgsmaatregelen
Het is van belang om elke hond die wordt ingezet voor de fok, te testen op DM. Deze DNA-test is opgesteld door de Universiteit van Missouri-Columbia en wordt uitgevoerd door diverse onderzoeksinstituten, zoals het van Haeringen laboratorium te Wageningen en Laboklin in Duitsland.
De test is gebaseerd op testen van het zogenaamde SOD1 gen.

Uitslag DM test bestaat uit drie mogelijke uitslagen
– Vrij: Betekent dat de hond vrij is van deze genetische mutatie.
– Drager: Dragers kunnen de mutatie verspreiden in de populatie zonder dat ze zelf de symptomen hebben.
– Lijder: Lijders lopen het risico dat zij de ziekte ontwikkelen, maar dat gebeurt lang niet altijd.

Wanneer we zouden besluiten om alleen met DM-vrije honden te gaan fokken zal dit uiteindelijk tot een versmalling van de fokbasis leiden. Hierdoor wordt het steeds lastiger om combinaties te maken waarin geen of weinig verwantschap zit tussen de beide ouderdieren en is inteelt een feit.

Om die reden wordt er wel gefokt met dragers. Ook wordt er incidenteel met lijders gefokt wanneer deze hond voor wat betreft zijn bloedlijnen waardevol is voor het ras. Dit is een goed voorbeeld dus van “breed fokken”. Wel moet dan altijd één van de twee ouderdieren vrij van DM zijn.


bron: onder andere Stichting Gezonde Duitse herder